Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta

Insint Eile – Labhraidh Luirc

| 1 | ,

Sa scéaldráma seo déanann páistí ó Ard Mhacha an scéal ‘Labhraidh Luirc’ a athinsint. Fuair Máire Uí Bhrisleáin an scéal ó Ignatius Murray ó Chill Charthaigh, Contae Dhún na nGall.

Bhí Ignatius 55 bliana d’aois nuair a d’inis sé an scéal do Mháire 80 bliain ó shin in 1937.  Chuala sé féin é 40 bliain roimhe sin arís in 1897!

Bailitheoir – Máire Bean Uí Bhrisleáin

Faisnéiseoir – Ignatius Murray, Cill Charthaigh

http://www.duchas.ie/en/cbes/4428a332/4396430

Bhí rí ann fada ó shin agus is fada ó bhí is é an t-ainm a bhí air Labhraidh Luirc. Cibé ar bith cearr a bhí aige níor mhaith leis an fhios a bheith ag éinne fá dtaobh de. Duine ar bith a bhearrfadh an fhéasóg de chaillfeadh sé a cheann.

Bhí baintreach ann agus gan aici ach aon mhac amháin. Cuireadh scéal a fhad leis an fhear óg a dhul agus an rí a bhearradh. Chuala an mháthair an scéal agus chuaigh sí a fhad leis an rí agus d’inis sí scéal truacánta. Ghlac seisean trua di agus dúirt sé nach mbainfeadh sé an ceann de. Chuaigh an buachaill ionsar an rí agus ghearr sé an ghruaig de agus ansin chonaic sé rud iontach a bhí ar an rí – in áit a raibh cluasa fir bhí dhá chluas capall air agus ruball fada ag crochadh síos go dtí an talamh. Cuireadh an buachaill faoi mhionna gan an scéal a insint do dhuine ar bith sa domhan.  Bhí sin go maith is ní raibh go holc bhí a fhios ag an bhuachaill rún an rí. Nuair a bhí sé críochnaithe chuaigh sé chun an bhaile ach i rith an lae ní thiocfadh leis dadaí a dhéanamh. Luigh rún an rí chomh trom air go raibh sé i gcónaí ag smaointiú ar dhá chluas agus ruball fada. Bhí sé ag éirí níos cloíte agus níos breoite achan lá agus shonraigh an mháthair go raibh sé ag meath ar shiúl agus dúirt sí go gcaithfeadh sé dul go dtí an dochtúir. Chuaigh sé a fhad le cúpla dochtúir ach ní raibh gar ann.  Bhí an scéal céanna ag gach duine acu. I ndiaidh tamaill eile chuaigh sé go dtí an dochtúir ab fhearr clú i Londain agus nuair a d’amharc sé air dúirt sé, “Ní tinneas colna atá ort ach tinneas intinne. Tá rún agat agus ní thig leat é a insint. Sin é an fáth a bhfuil tú ag meath.”

Bhí an dochtúir ag smaointiú ar feadh tamaill agus ansin dúirt sé, “Inseoidh mé duit an rud a dhéanfas tú. Gabh amach chun na coille. Faigh crann agus déan poll ann agus inis do scéal don chrann.”

Chuaigh an fear bocht amach agus fuair sé crann mór deas agus chuir sé a cheann isteach ann agus d’inis sé an rún don chrann. Tháinig sé abhaile agus thug an mháthair fá dear go raibh biseach air. Tamall ina dhiaidh sin bhí cruinniú mór le bheith sa chaisleán agus chuir an rí a chuid fear amach go dtí an choill ag gearradh adhmaid fá choinne cláirseach nua a dhéanamh de.   Ghearr siad anuas an crann céanna ar insíodh an rún dó. Leagadh an crann. Tugadh an crann abhaile. Briseadh suas ina ghiotaí é agus rinneadh cláirseach deas de.

Nuair a bhí na daoine uaisle uilig cruinnithe agus a sáith ite agus ólta acu thosaigh an greann agus chuir an rí scéal ionsar an bhard an cláirseach a sheinm. Thosaigh sé ag seinm ach chomh luath agus a chuir sé a mhéara ar an chláirseach scairt an chláirseach amach go hard “Tá dhá chluas capall agus ruball fada ar Labhraidh Luirc”. Sheas na daoine suas go feargach. Tharraing siad anuas an rí den ardán agus ón lá sin amach ní raibh Labhraidh Luirc ina rí in Éirinn.

Níos mó